De impact van niet-fysiek partnergeweld
Deze blog heeft als doel om bewustwording te creëren en te sensibiliseren omtrent de impact van partnergeweld waarbij er geen fysieke slagen en verwondingen zijn.
Bij het schrijven van deze blog is geen AI gebruikt. De blog is deels geschreven uit eigen ervaring en deels uit jarenlange ervaring in het begeleiden van slachtoffers.
Ik schenk deze blog als verjaardagscadeau aan mezelf én ik draag deze blog op aan alle andere getroffenen van partnergeweld wereldwijd.
Noot: sommige mensen geven mij aan dat mijn blogs hen erg diep raken. Mocht dit zo voor jou zijn bij het lezen van deze blog, weet dat ik daar veel begrip voor heb. Het is voor mezelf ook niet altijd evident om deze teksten te schrijven en ik kan ook erg geraakt worden door teksten van anderen wanneer het gaat over dergelijke diep ingrijpende levenservaringen die persoonlijk raken.
Ik kies ervoor om deze informatie te blijven delen omdat ik ervan overtuigd ben dat onze wonden enkel kunnen helen indien we erover durven schrijven, spreken, lezen 🤍
Partnergeweld kan vele vormen aannemen
De meeste mensen stellen zich bij partnergeweld een beeld voor van een vrouw die geslagen wordt door haar partner.
Er zijn echter andere vormen van partnergeweld die veel voorkomen waarbij er geen fysiek geweld wordt toegepast en/of waarbij de pleger een vrouw is. Het is erg belangrijk dat we het stereotiepe beeld van partnergeweld uitbreiden.
Gevolgen van niet-fysiek partnergeweld
Niet-fysiek partnergeweld kan even diepe wonden slaan dan fysiek partnergeweld. Op mentaal, emotioneel, relationeel en spiritueel niveau, maar ook op fysiek niveau. Wat dat laatste betreft: het jarenlange ondergaan van niet-fysiek partnergeweld kan een dermate impact hebben op het zenuwstelsel dat het leidt tot allerhande ‘onverklaarbare’ lichamelijke klachten. Op spiritueel niveau kan partnergeweld de ziel en de identiteit van het slachtoffer zwaar aantasten. Op mentaal en emotioneel niveau kan het leiden tot depressie, tot (complexe) post-traumatische stress en meer. Op relationeel niveau kan partnergeweld ertoe leiden dat het slachtoffer geen mensen meer vertrouwt en erg geïsoleerd raakt. En in sommige gevallen ziet het slachtoffer geen uitweg meer en stapt uit het leven.
Hoe kan niet-fysiek partnergeweld eruit zien?
Onderstaand geef ik een lijst van situaties die kunnen wijzen op niet-fysiek partnergeweld. Weet dat deze lijst niet volledig is én dat er gradaties zijn. Het kan bijvoorbeeld dat je je herkent in slechts één situatie maar dat deze zo ingrijpend is dat de impact minstens even groot is dan wanneer er herkenning zou zijn op meerdere situaties. Het gaat niet om de ‘hoeveelheid’ maar om de impact die het heeft op jouw leven, jouw ziel, jouw geest, jouw lichaam, jouw identiteit. Ik heb voor omschrijvingen gekozen waarvan ik vind dat ze veel te weinig belicht worden in de literatuur én waarvan ik weet dat ze vaak voorkomen en diepe sporen kunnen nalaten.
Zoals ik eerder schreef, kunnen zowel daders als slachtoffers man, vrouw of anders geïdentificeerd zijn.
Mogelijke situaties en vormen van partnergeweld die erg diepe wonden kunnen slaan bij het slachtoffer
Mentaal en emotioneel misbruik
je partner kleineert jouw emoties (emotionele verwaarlozing)
je partner dwingt jou in bepaalde gedachtenpatronen (brainwashing -> kan erg subtiel gaan waardoor moeilijk te herkennen)
je partner is verbaal kleinerend
je partner negeert jou (stiltebehandeling)
je partner trekt jouw woorden in twijfel wanneer je ongepast gedrag bespreekbaar maakt
je partner minimaliseert jouw gevoelens en emoties
je partner intimideert jou
je partner invalideert jouw mening (dominant gedrag)
je partner hanteert spottende opmerkingen onder het mom van ‘grapje’ (passief-agressief gedrag)
je partner controleert jou overmatig waardoor je je onveilig voelt (dwingende controle)
Relationeel misbruik
je partner bepaalt met wie je al dan niet mag omgaan
je partner isoleert jou van vrienden, kennissen, familie
je partner kleineert jou in het bijzijn van jullie kind(eren)
je partner verdraait verhalen naar de buitenwereld om de ‘schone schijn’ hoog te houden
Seksueel misbruik
je partner dwingt jou tot seksuele handelingen waarvoor jij geen toestemming geeft
je partner betast jou in je slaap
je partner dringt jouw lichaam binnen terwijl je slaapt
je partner prostitueert jou
je partner betaalt jou voor seks
je partner maakt seksistische, kleinerende opmerkingen over jouw lichaam
Spiritueel en religieus misbruik
je partner maakt jouw keuzes van spiritualiteit en/of religie belachelijk
je partner dwingt jou tot bepaalde spirituele en/of religieuze overtuigingen
je partner sleurt jou tegen jouw wil mee in een spirituele of religieuze beweging
je partner laat jou niet vrij in het maken van keuzes die in lijn liggen met jouw zielsmissie
je partner laat jou niet vrij in het maken van keuzes die in lijn liggen met jouw waarden
Financieel misbruik
je partner maakt misbruik van zijn of haar sterkere financiële positie
je partner miskent jouw (onbetaalde) rol als huisvrouw of huisman
je partner bekritiseert jouw financiële beslissingen ook al zijn deze gebalanceerd of noodzakelijk voor jouw welzijn
Wie kan slachtoffer worden van niet-fysiek partnergeweld
Hier kan ik kort over zijn: iedereen ongeacht gender, intelligentie, afkomst, religie
Wel is het zo dat vrouwen meer kwetsbaar zijn én dat volwassenen die als kind reeds slachtoffer of getuige waren van misbruik, op latere leeftijd meer kans maken om opnieuw in disfunctionele situaties terecht te komen. Dat laatste kan de ‘cirkel van misbruik’ genoemd worden. Om die cirkel te doorbreken, is het van cruciaal belang om misbruik bij jezelf en bij anderen te herkennen zodat er verdere bewustwording optreedt en er vervolgens brede maatschappelijke debatten gevoerd worden en er naar gezamenlijke oplossingen gezocht wordt. Hierbij is het tevens belangrijk dat het financiële welzijn van ouders die ervoor kiezen om minder te werken omwille van de zorg voor de kinderen geborgd wordt.
Tot die tijd zie ik veel slachtoffers die individueel blijven worstelen. Als je je hierin herkent, raad ik je aan om hier niet alleen mee te blijven zitten. Weet dat er mogelijkheden tot hulp voorhanden zijn.
Als je ervoor kiest om jouw verhaal te delen of om hulp te zoeken, hou er dan rekening mee dat niet iedereen niet-fysiek partnergeweld herkent en dat niet iedereen gepast reageert. Er zijn ook professionele hulpverleners die hiervan onvoldoende op de hoogte zijn.
Ik zie wel een - langzame - evolutie hierin. Er komt stilaan meer bewustwording waardoor er meer passende hulp kan geboden worden, zowel door professionele hulpverleners als door omstanders. Stilaan komt er een breder draagvlak.
Dat is hoopvol 🕊️